Deel dit artikel:

Liberation Ride: Tribute to General Maczek

16/09/2019
Redactie
Michaël Salens

In Grinta!74 fietste Rik Vanwalleghem reeds langs de hoogtepunten van de bevrijdingsroute die Generaal Maczek 75 jaar geleden aflegde. Datzelfde traject fungeert ook als decor voor de Liberation ride, vanuit Tielt. Een deel van de groep fiets 120 kilometer richting Poperinge om onderweg de Kemmelberg te bedwingen. Een ander deel trekt over een vlakkere route van 80 kilometer naar Adegem waar het Polen-Canada Museum gehuisvest is. Die laatste is meteen ook de optie die ik kies.

Op de hoogte. Nou ja, hoogte…

De uitvalsbasis voor deze rit is Tielt, “stad op de hoogte”. Dat moet je vooral niet letterlijk nemen. Nadat ik mijn wagen parkeer aan de ringweg, overbrug ik de volle vijf hoogtemeters richting centraal punt: het Generaal Maczek plein. Naar aanleiding van de 75ste verjaardag van de bevrijding van Vlaanderen door de Poolse troepen van generaal Maczek staat Tielt op veertien september helemaal in het teken van Polen. Eén van de hoogtepunten is de Liberation ride. Tielt bevat een sterke Poolse community met zelfs een eigen supermarkt en is dus een uitgelezen plek voor deze festiviteiten. De rood-witte vlaggen zijn ook in het straatbeeld alom tegenwoordig.

Het speciaal voor de rit ontworpen shirt: wit aan de voorkant, rood aan de achterkant. Niet toevallig de kleuren van de Poolse vlag.

Verschillende truitjes?

Het Poolse dorp is nog in volle opbouw als ik bij de inschrijvingen mijn truitje afhaal. We zien er vandaag allemaal Kwiatkowski uit, getooid in rood en wit. Dat levert al meteen een gênant momentje op als ik midden de groep de starttoeter afwacht. In mijn gezichtsveld staan allemaal rode ruggen, met ‘Generaal Maczek’ op gedrukt. Uit de andere richting komt er eentje afgestapt met een witte voorgevel. “Hé, die heeft precies een ander truitje aan?”, merk ik fijntjes op. “We hebben allemaal een witte voorkant…”, merkt mijn buurman Jo droog op. Ik hang al tussen mijn kader van bij de start. Van het lachen…

Waldekiaans

De route voert ons over erg rustige wegen richting Nevele en Lovendegem om van daaruit richting Adegem te fietsen. De fietspaden liggen er soms erbarmelijk bij, al hebben we daar vandaag weinig last van. De langgerekte rood-witte groep mag op de rijbaan en wordt begeleid door motards die alle kruispunten netjes afzetten voor onze doortocht. In tegenstelling tot 75 jaar geleden wordt ons geen strobreed in de weg gelegd. Onze ‘Tribute’ is er eentje van de luxueuze soort. In een peloton van honderd fietsers met een gemiddelde snelheid van 26 kilometer per uur. Met achter mij vaak een taaltje waar ik geen snars van begrijp. “Waldek aan het woord”, bedenk ik meer dan eens. Met alle Canadezen… Aan het Canada-Polen museum in Adegem zetten we voet aan de grond voor een korte pauze. In de volksmond spreekt men vaak van het Canadamuseum. Ik leer vandaag echter hoe de vork in de steel zit.

Het Legerkorps was formeel een Canadese eenheid die werd versterkt met een Poolse Pantserdivisie. Dit private museum werd opgericht als gevolg van een belofte van Gilbert Van Landschoot aan zijn vader. Die laatste onthulde op zijn sterfbed dat hij, zonder familie of vrienden erbij te betrekken, mensen verborgen had gehouden voor de nazi’s . Hij had zijn leven te danken aan deze bevrijders. Terwijl de deelnemers even binnen gluren in deze wederdienst uit dankbaarheid, verorber ik de oatbar die we kregen bij de start. En vul ik mijn bidon bij met sportdrank. Zouden we straks over de Poggio van Tielt gaan?

Poggio en Polenplein

Achteraan in de groep hebben enkelingen een duwtje in de rug nodig. Niet onlogisch, er zitten ook mensen met een gewone stadsfiets in ons midden. Langs de kant van de weg komen we ook geregeld mensen tegen die een soortgelijk shirt dragen. Zij doen één van de kortere knooppuntenroutes en zwaaien enthousiast naar ons peloton. Eén keertje houden we nog halt om een lekke band te verhelpen. De Poggio van Tielt doen we niet aan. We benaderen de stad vanuit de andere richting en komen dus zonder passage over de Poelberg terug in het centrum. Zonder veel oponthoud bereiken we in een mum van tijd Tielt en zijn Polenplein. De Tieltse ereburger Generaal Stanislaw Maczek werd er vereeuwigd in een standbeeld van de hand van Jef Claerhout. Generaal Maczek houdt een sleutel in zijn hand: de sleutel is ook op het Tieltse wapenschild terug te vinden en symboliseert de teruggave van de stad aan de Tieltenaars. Dezelfde kunstenaar maakte ook het beeld van Briek Schotte dat iets verderop in Kanegem staat. De link met fietsen is soms dichterbij dan je denkt.

De gepaste ceremoniële hulde aan het Maczek plein en in de lucht.

Na twoje zdrowie

Op het Generaal Maczekplein draait het Poolse dorp ondertussen op volle toeren. De hoofdkleureren zijn rood en wit, met een reus en kraampjes vol Poolse specialiteiten. Randanimatie is er ook, met kinderen die zingen en dansen. Worst met een soort van zoete zuurkool blijkt een Poolse specialiteit te zijn. En sterke Poolse drank, die ik wijselijk aan mij laat voorbij gaan. Het was vandaag een tocht met een bijzondere dimensie. Helemaal in het teken van herwonnen vrijheid. Helemaal in tegenstelling met 75 jaar geleden ook: geen grote hindernissen en veel gelachen onderweg. In mijn hoofd kwam ik ‘bevrijd’ thuis na alweer een fijne fietstocht.