The Racer, filmportret van een knecht

Een beer in de Tour

Louis Talpe trapt zich in een hotelkamer op de rollen in het zweet. Daarna bewondert hij zijn afgetrainde corpus in de spiegel. Tussen twee vingers meet hij zijn vetpercentage. Hij lijkt tevreden. Ik glimlach. Ik heb het echte wielrenners tientallen keren zien doen. Alleen waren die nooit zo breed geschouderd als de hoofdacteur. Talpe is een begenadigd triatleet en blijkt coureursbenen te hebben. Met zijn carrure zou hij niet misstaan in een keirintornooi. Maar hij geeft gestalte aan een renner die enkele dagen later aan de Tour zal deelnemen en daar kom je dergelijke beren niet tegen. Ik neem een besluit. De focus moet vanaf nu integraal op het verhaal worden gericht. Op de plot, de karakterstudies en de zielenroerselen van de protagonisten. Dom Chabol, het personage dat Talpe neerzet, draagt een wieleroutfit, akkoord. Maar wat gaat er om in zijn hoofd? Uit de speakers galmt Rocks van Primal Scream: “Dealers keep dealing, thieves keep thieving. Whores keep whoring, junkies keep scoring.” De toon is gezet.

Twijfel

39 jaar is de knecht in dit geval, en hij beseft dat het einde van zijn carrière in zicht is. Wanneer de ploegleider een contractverlenging op de lange baan schuift, slaat de twijfel toe. Al jaren draait hij mee in het reizende circus. Een vaste relatie heeft hij niet en zijn woonst is een oneindige aaneenschakeling van hotelkamers die allemaal op elkaar lijken. Hij is vervreemd van zijn familie en zal nooit een grote koers winnen, maar toch kan hij zich geen leven zonder fiets voorstellen. Hij ondergaat alles om een nieuw contract te kunnen ondertekenen: de spuitjes met corticoïden, de valpartijen, de littekens, de bloedzakken, de grillen van de kopman. Chabol heeft het allemaal al ontelbare keren meegemaakt maar vindt de kracht niet om er een streep onder te trekken. Gekende ellende is comfortabeler dan het onbekende? Talpe is op zijn best wanneer hij in de eetzaal naar zijn jongere ploeggenoten kijkt: hij lacht nog om de grappen maar heeft ze al te vaak gehoord, de afstand groeit en binnenkort is hij niet langer één van hen. Alleen met soigneur Sonny heeft Dom een vertrouwensband, niet toevallig ook een figuur die discreet op de achtergrond opereert en zichzelf wegcijfert om zijn plaatsje in de clan te vrijwaren. In een maffia-epos zou Sonny het personage zijn dat wordt opgebeld om weer eens een lijk te doen verdwijnen.  Het verhaal zou zich trouwens zonder al te veel aanpassingen net zo goed in het misdaadmilieu kunnen ontplooien: de strikte hiërarchie, de omerta, het machismo, de minachting voor de wet, … Noem de ploegleider een consigliere en je kijkt naar The Godfather XIV.

Boy meets girl

Wanneer Sonny hem in contact brengt met een jonge Ierse arts – het verhaal situeert zich in Dublin tegen de Tour-start van 1998 – toont Dom voor het eerst sinds lang weer interesse in een leven zonder de geur van massageolie. ‘You are a professional loser.’ Haar omschrijving van zijn job als knecht komt hard binnen maar zet hem ook aan het denken. Geen spoiler alert. Ik zal de ontknoping niet verklappen en voor een doorwrochte recensie verwijs ik graag naar de gespecialiseerde media kanalen. Wat mij betreft is The Racer vederlichte maar onderhoudende cinema. Het hoofdpersonage is een getormenteerde ziel maar ondanks de soms donkere scènes – letterlijk en figuurlijk – baadt de film niet in tristesse: er is onder meer een boy-meets-girl-component en sommige kleurrijke nevenfiguren lijken zo weggelopen uit een Vlaams blijspel. De wielrennerij als decor is voor de liefhebber een fijne bijkomstigheid.

De koersbril

Kijken door een koersbril kan anderzijds de wenkbrauwen doen fronsen. Op de vooravond van de eerste rit bijvoorbeeld, houdt de ploegleider een tactische briefing. Hij deelt zijn jongens mee dat de belangrijkste concurrent een nieuwe domestique heeft aangetrokken en dat hij daardoor genoodzaakt is de ploeg om te gooien en andere renners op te stellen. Beetje raar, niet? Net zoals de meesterknecht die zich in volle finale laat uitzakken tot bij een jonge ploeggenoot die dreigt te lossen, in plaats van de spurt aan te trekken voor de kopman, die daardoor de rit verliest.
Anderzijds heb ik me wel geamuseerd met het spotten van verwijzingen naar het echte peloton. De outfit van het team van Chabol lijkt verdacht veel op de Telekom-shirts van weleer. In andere jerseys zie je het design van TVM of Gerolsteiner.  Op de massagetafel luistert Dom naar anekdotes uit de memorie van Sonny. Over ex-renners die op de dool zijn geraakt of ’s ochtends niet meer zijn wakker geworden. Sommige referenties zijn subtiel of fictief, anderen worden met naam en toenaam genoemd. En wanneer kopman Tartare zijn knecht aan zich wil binden, verzekert hij hem dat ze één en ondeelbaar zijn: “Vincere insieme!” Een knipoog naar het motto van Patrick Lefevere. Dat de Italiaan ondertussen achter de rug van zijn secondant een middelvinger opsteekt, wijst op de valse camaraderie. Niets is wat het lijkt. Het is allemaal cinema.

The Racer is een film van Kieron J. Walsh en loopt sedert 9 september in de belangrijkste Belgische bioscopen.
Vanaf 1 oktober zal hij ook in de Nederlandse zalen te zien zijn.